Gebruik en onderhoud ingebrand gietijzer

BIJ DE JUISTE BEHANDELING HEB JE EEN PAN VOOR HET LEVEN!

DE EERSTE KEER IN GEBRUIK NEMEN

Dat gaat heel gemakkelijk. Was de pan voor het eerste gebruik af met alleen heet water, en een afwasborstel. Onze pannen zijn in de fabriek al ingebrand met plantaardige olie, waardoor je de pan direct na aankoop kunt gebruiken. 

Het is nóg beter om zelf de pan opnieuw in te branden (zie verderop voor instructies), dit verbetert de “patina” beschermlaag van je pan. Sowieso iedere keer dat je bakt in de pan, verbetert deze laag. 

KOKEN MET JE GIETIJZEREN PAN

Om te voorkomen dat voedsel aan de bodem gaat kleven is het belangrijk dat je de volgende instructies nauwkeurig opvolgt. 

• Haal het voedsel dat je gaat bakken van te voren uit de koelkast zodat dit op kamertemperatuur is op het moment dat je gaat bakken.
• Plaats de pan op een warmtebron naar keuze (let op, bij een glazen oppervlak de pan optillen en NIET schuiven). Deze pan kan ook in de oven, je kunt dus zelfs je gerecht eerst aanbakken op het fornuis en direct in de oven zetten om verder na te garen.
• Laat de pan langzaam op temperatuur komen, en voeg pas vetstof toe als de pan goed warm is. Let op bij koken op inductie! Gebruik een lage kookstand, deze pan warmt namelijk snel op.
• Dep het te bereiden voedsel zoveel mogelijk droog.
• Laat voedsel dat je in de pan doet en blijft kleven aan de bodem even rustig bakken, zonder te proberen het van de bodem af te trekken. Zet eventueel het fornuis wat zachter en wacht even rustig af. Je zult zien dat het vanzelf los komt.

Gebruik de eerste keren wat extra vetstof tijdens het bereiden, sommige (vooral eiwitrijke) voedingsmiddelen kunnen bij nieuwe pannen wat makkelijker vastkleven aan de bodem.

Gietijzeren pannen worden heet tijdens de bereiding. Daarom raden wij je voor de zekerheid aan een ovenwant bij de hand te hebben.

WELKE KEUKEN-ACCESSOIRES KUN JE GEBRUIKEN?

Je kunt alle keukenaccessoires gebruiken inclusief metalen hulpmiddelen.

SCHOONMAKEN

Na bereiding laat je de pan afkoelen. Zorg ervoor dat je hete pan niet direct onder of in koud water geplaatst wordt. Dit veroorzaakt een thermische schok en kan scheurvorming veroorzaken. Wanneer de pan voldoende afgekoeld is maak je de pan schoon met warm water en een afwasborstel of krasvrije schuurspons. Gebruik zo weinig mogelijk afwasmiddel omdat hier vaak zuur in zit dat de patinalaag kan aantasten, of roestvorming kan veroorzaken. Zeker wanneer je de pan nog niet zo lang hebt en deze laag nog niet zo sterk is. Plaats de pan NOOIT in de vaatwasser!

Mocht het bovenstaande niet het volledig gewenste effect hebben dan kun je de pan met een klein laagje water aan de kook brengen. Even laten afkoelen en de restanten verwijderen met een afwasborstel, spatel, lepel of het speciale Skottsberg scrubmatje gebruiken. Een andere manier is om zout te gebruiken, als een soort schuurmiddel. Gewoon een paar flinke eetlepels keukenzout in de nog warme pan gooien en flink boenen met keukenpapier of een doormidden gesneden aardappel. Dit tast de patinalaag niet aan, maar schuurt wel de aangekoekte etensresten weg. 

Na het schoonmaken kun je de pan invetten met een zeer dun laagje olie (geen olijfolie of notenolie) en uitwrijven met een papieren keukendoek. Dit helpt tegen roestvorming. Berg nu de pan op in een droge ruimte. Als je de pan opbergt met deksel, plaats dan een papieren keukendoek tussen de pan en deksel om lucht te laten circuleren. Doe dit ook als je meerdere pannen op elkaar zet.

Als er een metaalachtige smaak ontstaat, de pan veel zwart afgeeft (wat overigens niet schadelijk is), of er tekenen van roest of slijtage van de patinalaag ontstaan op de pan, volg dan de volgende eenvoudige stappen om de pan opnieuw te voorzien van een beschermlaag:

DE PAN OPNIEUW VOORZIEN VAN EEN BASIS (PATINA) BESCHERMLAAG

• Als er roest op je pan zit verwijder deze dan eerst door middel van een schuurspons, fijn schuurpapier of staalwol. Een oude doek geweekt in azijn kun je ook gebruiken om roestvlekken te verwijderen.
• Was de pan in heel heet water met afwasmiddel en een afwasborstel of schuurspons en maak stevig schoon, en droog af.
• Verwarm de pan een paar minuten op het fornuis op een lage stand. Dit opent de poriën van de pan, en zorgt ervoor dat de pan geheel droog wordt.
• Sprenkel olie op een niet pluizende doek en wrijf de pan grondig in , binnen én buitenkant, en indien de steel/handvat ook van gietijzer gemaakt is, deze ook inwrijven met de olie.
• Heel belangrijk: verwijder met een schone niet pluizende doek de olie weer van de pan. Het lijkt dan dat er geen olie meer op de pan zit, maar er blijft een dunne film van olie achter op de pan, precies wat nodig is.

Vanaf hier maken we onderscheid in 2 manieren van inbranden: 

1               in de oven

2               op het fornuis (gas, keramisch of inductie)

1: In de oven. 

Dit is de beste manier. Door het langzaam opwarmen, langzaam afkoelen, en het langdurig verhitten van de pan, wordt het gietijzer roestvaster en de patinalaag wordt egaler ingebrand.

• Plaats de pan op de kop op het rooster van je oven.
• Verwarm de oven tot ongeveer 250 °C (gas stand 8/9), en zet de afzuigkap aan. Zorg voor een goede ventilatie in de keuken. De inbrandende olie veroorzaakt walm en geur. Dit is volstrekt normaal!
• Schakel na een uur de oven uit en laat de pan afkoelen in de oven. Als de pan helemaal afgekoeld is kun je de pan opbergen op een droge plaats.
• De pan krijgt zijn mooie egaal zwarte uitstraling weer terug. Indien gewenst kun je deze behandeling herhalen. Hoe vaker je de pan inbrandt, of hoe vaker je de pan gebruikt, hoe beter je patinalaag in de pan wordt! 

2: op het fornuis. 

Dit is de snelle manier. Dit mag je altijd doen, als de pan er wat droog of aangetast uitziet, of als er kleine beschadigingen in de laag zitten. 

• Plaats de pan op het fornuis.
• Zet de afzuigkap aan en zorg voor goede ventilatie in de keuken. 
• Verwarm de pan op het fornuis, tot het rookpunt bereikt is, en de olie iets gaat roken. 
• Wacht nog een paar minuten, en zet het fornuis uit. 
• De inbrandende olie veroorzaakt walm en geur. Dit is volstrekt normaal!

Als de pan helemaal afgekoeld is kan je de pan opbergen op een droge plaats.

De pan krijgt zijn mooie egaal zwarte uitstraling weer terug. Indien gewenst kun je deze behandeling herhalen. Hoe vaker je de pan inbrandt, of hoe vaker je de pan gebruikt, hoe beter je patinalaag in de pan wordt!

WELK TYPE OLIE KUN JE GEBRUIKEN VOOR HET INBRANDEN?

Je kunt, mits het inbranden gebeurt op bovenstaande manier, vrijwel alle natuurlijke olievarianten gebruiken. Gebruik beter geen koud geperste olijfolie, notenolie (vanwege notenallergie), vetten in vaste vorm, of gekookte lijnolie.